با وجود برخی انتقادات نسبت به گرههای ایجاد شده در روند صادرات و واردات بعد از تک نرخی شدن ارز ، رئیس کل بانک مرکزی این موضوع را تائید نکرده و گفت که هیچ وقفهای در صادرات و واردات ایجاد نشده است.
از ٢١ فروردین ماه دولت سیاست یکسانسازی نرخ ارز را هر چند غیرقابل پیشبینی اما به مرحله اجرا درآورد. بر این اساس روند مبادلات دلاری تغییر کرد و بنا به اعلام دولت هرگونه خرید و فروش دلار خارج از نرخ ٤٢٠٠ تومانی ممنوع و قاچاق اعلام شد، در عین حال که باید تمام ارزهای صادرات و واردات به سیستم بانکی منتقل و واردات تماما بر اساس ثبت سفارش انجام شود.
بر این اساس امروز (دوشنبه) بانک مرکزی میزیان معاون اول رئیس جمهور، معاون اقتصادی رئیس جمهور و وزیر وزارت صنعت، معدن و تجارت بود تا از سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) رونمایی شود.
در این نشست ولیاله سیف - رئیس کل بانک مرکزی- با اعلام اینکه از ٢١ فروردین تا به امروز حدود ٩٢١٠ فقره ارز ٤٢٠٠ تومانی تخصیص یافته و معادل دو میلیارد و ٣٦٠ میلیون دلار است گفت که برخلاف برخی اعلامها، روند صادرات و واردات متوقف نشده و ارز اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: در بخش یورو نیز ۵۲۵۰ فقره با ارزش یک میلیارد و ۵۵۵ میلیون دلار از تاریخ ۲۲ فروردین تا سوم اردیبهشت ماه تخصیص داده شده است. رییس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: همچنین ۶۰۸۵ فقره به ارزش یک میلیارد و ۳۴۲ میلیون دلار نیز ارزهای محتلف با دلار ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده شده است.
سیف همچنین به آمادگی صرافی بانکها برای خرید و فروش ارز در چارچوب تعیین شده اشاره کرد و گفت که با هماهنگیهای انجام شده اکنون بانکها آماده خرید ناشی از صادرات و ارائه آن به واردکنندگان هستند. در این زمینه هیچ محدودیتی وجود ندارد.
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه اولویت اصلی به حرکت در آمدن سامانه نیما است، تصریح کرد: بر همین اساس واردات و صادرات کشور در شرایط مناسبی جریان پیدا می کند، البته برای تامین ارز مسافرتهای خارجی، دانشجویان و بیماران تصمیماتی گرفته شده و با امکاناتی که ممکن است در سامانه نیما ایجاد شود، اقدامات جدیدی در این موارد انجام میشود.
رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به قابلیتهای سامانه نیما گفت: تمام منابع و مصارف در یک محل جمع و بر اساس برنامه سیاستگذار عرضه تعیین میشود. رییس کل بانک مرکزی بیان داشت: واردکنندگان کالا و خدمات و همچنین صادرکنندگان که شامل دولت و بخش خصوصی است، می توانند از این سامانه بهرهگیری کنند. همچنین واسطهگران شامل بانکها و صرافیها منابع را از سمت عرضهکنندگان به متقاضیان هدایت میکنند.
سیف با بیان اینکه نیما یک ابزار اطلاعاتی برای رصد لحظهای بازار است، گفت: از طریق این سامانه امکان سیاستگذاری در زمینه ارز فراهم میشود. وی درباره ویژگیهای این سامانه تصریح کرد: گردآوری دادهها و اطلاعات واقعی، فرآیند تامین منابع و مصارف، فرآیند تجارت خارجی از ثبت سفارش تا تامین کالا و قابلیت پوشش نیازهای خرد از ویژگیهای این سامانه است.
رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: با عملیاتی شدن نیما، رویکرد سیاستگذار و بازار مشخص و نوسانات هیجانی، مقطعی و سیستمی قابل کنترل میشود، همچنین این سامانه به سامانه توسعه تجارت، پرتال ارزی و سامانههای مختلف متصل است.
وی با اشاره به نقش شبکه صرافیها نیز گفت: شبکه صرافیها مکمل نقش بانکها است و براساس نیازهای اعلام شده امکان تخصیص، اولویتبندی و سیاستگذاری وجود دارد. به گفته وی، با اطلاعات این سامانه نیازمندیها تخمین زده و منابع و مصارف به صورت سیستماتیک کنترل میشود.
رییس شورای پول و اعتبار اظهارداشت: نیما از ابتدای امسال آغاز به فعالیت کرده و با ورود دادهها در سطوح مختلف فعال شد، البته قرار بود بهرهگیری صددرصدی از آن اواخر خرداد انجام شود اما به دلیل ضرورتهای ایجاد شده نیما به سرعت کامل شد.
سیف با تاکید بر اینکه سامانه ای با این حجم و عظمت از روز اول فعالیت نمیتواند کامل باشد، گفت: تلاشهای زیادی برای کاهش نواقص انجام شده تا بتوانیم بهترین بهرهگیری را از آن انجام دهیم.
نیما بانک ارزی کشور میشود
وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این مراسمی سامانه نیما را بانک ارزی کشور عنوان کرد و گفت: این سامانه به سیاستگذاری کمک میکند و به وسیله آن میتوانیم به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم.
محمد شریعتمداری اظهار امیدواری کرد با راهاندازی سامانه نیما شاهد رونق فعالیتهای اقتصادی در بخشهای مختلف یاشیم.
وی افزود: با تصمیمات اتخاد شده صادرکنندگان و تولیدکنندگان می توانند در زمینه تخصیص ارز اقدامات مناسبی را انجام دهند و این در حالی است که در گذشته سوال می کردند تکلیف نرخ ارز چیست؟
شریعتمداری با بیان اینکه در گذشته شرایط بی ثباتی در بخش ارز ایجاد شده بود که البته ناشی از عوامل برونزای اقتصادی بود و با تصمیمات اتخاذ شده ثبات شکل گرفت، گفت: واردات کالا که با ارز ۳۸۰۰ تومان انجام میشد در شرایط جدید با ارز ۴۲۰۰ تومان انجام میشود.
وی با بیان اینکه براساس سیاست جدید ارزی خروج ارز از کشور و قاچاق کالا کاهش یافته و حتی از بین میرود، گفت: در سامانه نیما ارز اظهار و براساس اولویتهای کشور برای تامین نیازهای اساسی کالا و تولیدات خدمات تخصیص مییابد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: اگر گشایش بیشتر ارزی برای کشور انجام شود تخصیص بیشتری نیز رخ خواهد داد.